Auripigment
Auripigment is een gele, minerale vorm van arseensulfide: 61% van de stof bestaat uit arseen, 39% uit zwavel. Kunstschilders die met een rijke, gouden kleur willen schilderen, gebruiken het soms als kleurstof. Vroeger werd auripigment veel gebruikt om dierenhuiden te looien en als ontharingsmiddel in cosmetica. Voor deze beide toepassingen zijn inmiddels andere middelen op de markt. Middeleeuwse alchemisten mengden auripigment vaak met koper. Ze kregen dan een stof die weliswaar de kleur van goud had, maar die verder weinig gemeen had met dit gewilde edelmetaal. Er zijn nog steeds over de hele wereld rijke afzettingen van auripigment te vinden, vooral in Georgië, Iran en Turkije. In de VS worden auripigmentkristallen van goede kwaliteit gevonden bij Mercur in Utah en het mineraal komt ook voor in afzettingen rond heetwaterbronnen bij Steamboat Springs in Nevada. De praktische waarde van auripigment is echter beperkt, doordat kunstmatig geproduceerde arseensulfiden goedkoper zijn en makkelijker te verkrijgen. In de verfindustrie gebruikt men in plaats van natuurlijk auripigment ook veel het kunstmatig vervaardigde koningsgeel.
Auripigment smelt makkelijk wanneer je het in een vlam houdt en geeft dan een sterke, knoflookachtige geur af die typisch is voor arseenhoudende verbindingen. Auripigment lost op in salpeterzuur. Er blijven daarbij sporen gele zwavel op het oppervlak van de vloeistof achter. Vaak worden stukken auripigment gevonden met korsten van calciet erop. Die korsten kun je met zuur verwijderen. Maar je moet daarbij heel voorzichtig te werk gaan, want auripigment is zelf ook gevoelig voor de meeste zuren. Je kunt het beste een heel sterk verdunde oplossing van azijnzuur gebruiken om auripigment schoon te maken.
|
|
Naam | Auripigment met Realgaar |
| Kleur | Geel | |
| Klasse | Sulfiden | |
| Hardheid | 1,5 - 2,0 | |
| Vindplaats | U.S.A., Utah | |
| Aankoopplaats | Groesbeek, jaarmarkt | |
| Aankoopdatum | ??-07-199? | |
| Verkoper | J. Gruijthuijsen |
Realgaar
Arseen is waarschijnlijk rond 1250 ontdekt. Het is een zeer giftig metaal. De veiligheidsvoorschriften van tegenwoordig hebben ervoor gezorgd dat realgaar en andere verbindingen met arseen minder algemeen gebruikt worden dan een eeuw geleden. Desalniettemin kent arseen nog steeds veel industriële toepassingen. Het metaal zelf wordt gebruikt in transistors en in legeringen met lood waaraan arseen is toegevoegd om het hard worden te versnellen. Het zit ook in sommige vormen van messing (een legering met zink en minstens 50% koper). Verbindingen met arseen zijn ook nuttig. Sommige worden in insecticiden gestopt, terwijl andere elektrische halfgeleiders zijn. De verbinding galliumarsenide heeft het verbazingwekkende vermogen om elektriciteit direct om te zetten in een laserstraal. Hierdoor wordt het gebruikt in lichtuitzendende dioden (LED’s) die op bedieningspanelen van allerhande toestellen en apparaten zitten.
Er zijn ongeveer 150 mineralen die arseen bevatten. De belangrijkste ertsen voor arseen zijn realgaar, auripigment en arsenopyriet. Deze worden op industriële schaal gewonnen. Arseen wordt uit de mineralen gehaald door ze met lucht te roosteren. Bij dit proces wordt arseenoxide gevormd. De zuurstof uit deze verbinding laat men daarna reageren met waterstof of koolstof, waardoor het gedegen (zuivere) element achterblijft.
Evenals andere mineralen waar arseen in zit, geeft realgaar een sterke knoflookgeur af wanneer je het verhit boven een open vlam. Samen met de kenmerkende rode kleur is dit de belangrijkste test om realgaar te determineren. Wanneer het wordt blootgesteld aan licht, verandert realgaar in auripigment en dat verkruimelt vervolgens tot poeder dat pararealgaar heet. Daarom moeten exemplaren van realgaar altijd in een lichtdichte doos bewaard worden.
Bron: Schatten van de Aarde