Arsenopyriet
|
|
Naam | Arsenopyriet met sideriet |
| Kleur | Grijs | |
| Klasse | Sulfiden | |
| Hardheid | 5,5 - 6,0 | |
| Vindplaats | Portugal, Castello Branco District, Covilha, Panasqueira, Panasqueria mijn | |
| Aankoopplaats | Duitsland, Mönchen-Gladbach-Wickerath, Adolf Kempken Halle | |
| Aankoopdatum | 29-11-2009 | |
| Verkoper | Kurt Klaus |
Arsenopyriet is het algemeenste en meest wijdverbreide erts van het waardevolle element arseen. Arsenopyriet is meestal zilver of grijswit van kleur, hoewel het oppervlak van versgewonnen exemplaren vaak een bruine aanslag vertoont. Het wordt in Nederland ook wel bij de Duitse naam genoemd: mispickel. Arsenopyrietafzettingen zijn zelden groot: het is een adermineraal. Toch is het mineraal, samen met auripigment en realgaar, een van de belangrijkste arseenertsen.
Zuiver arsenopyriet bestaat voor 34,4% uit ijzer, 46% uit arseen en 19,7% uit zwavel. Soms is het ijzer gedeeltelijk vervangen door kobalt, dat wel tot 12% van het gewicht kan uitmaken. Dergelijke exemplaren worden ook wel danaïet genoemd. Het mooiste danaïet komt uit Franconia in New Hampshire (VS).
Wanneer kobalt in arsenopyriet voorkomt, vormt het een onlosmakelijk deel van de moleculaire structuur. Dit komt ook tot uiting in de chemische formule van danaïet: (Fe,Co)AsS. In arsenopyriet kunnen ook andere metalen zitten, maar dat zijn dan meestal verontreinigingen. Ze worden daarom niet in de chemische formule vermeld. De opmerkelijkste verontreiniging is goud, dat in microkristallen binnen de structuur van het mineraal ontstaat. Andere gastmetalen zijn antimoon, bismut en zilver.
Arsenopyriet is vrij makkelijk te herkennen aan de kleur en de kristalvorm. Als je dit mineraal verwarmt, of er met iets hards op slaat, komt een knoflookgeur vrij die kenmerkend is voor alle mineralen waarin arseen zit.
Arsenopyriet wordt gevonden in gesteenten die oorspronkelijk ontstonden door vulkanische activiteit diep onder het aardoppervlak (stollingsgesteenten). Daarnaast komt het veel voor in gesteenten die zijn veranderd door hitte en druk (metamorfe gesteenten) en in geologische zones die zijn aangetast door de werking van heet water (hydrometalen). Het kan ook verspreid voorkomen in kalkgesteenten die zijn afgezet en in serpentinieten. Er zijn talloze mineralen waarmee arsenopyriet samen voorkomt, enkele hiervan zijn: chalcopyriet, galeniet (loodglans), goud, pyriet, kwarts, zilver, sfaleriet, tinertsen en wolfraam. Arsenopyriet is een wijdverbreid mineraal. Enkel van de beste exemplaren worden gevonden in: Hastings County in Ontario (Canada), Freiberg (Duitsland), Cagliari, Trento en Vercelli (Italië), Panasqueira (Portugal), Trepca (Kosovo), New Hampshire en New Jersey (VS), Boliden en Tunaberg (Zweden), Binntal (Zwitserland).
Bron: Schatten van de Aarde