Amethist
|
|
Naam | Amethist |
| Kleur | Paars | |
| Klasse | Oxiden | |
| Hardheid | 7,0 | |
| Vindplaats | ||
| Aankoopplaats | ||
| Aankoopdatum | ||
| Verkoper |
In het algemeen wordt aangenomen dat de opvallende kleur van amethist is ontstaan door het ijzeroxide dat erin zit. Amethist heeft een kenmerkende volle, paarse tot violette kleur. Vaak heeft het banden, dat wil zeggen dat in de steen lichte kleurvariaties te zien zijn, maar de basiskleur is vrijwel altijd door de hele steen hetzelfde, de kleurverschillen zijn gering. Zichtbare insluitsels, zoals goethiet (gehydrateerd ijzeroxide) kunnen het uiterlijk en de waarde van sommige exemplaren nog beter maken. Amethist wordt al meer dan vijfduizend jaar op prijs gesteld als edelsteen. Tot aan het eind van de negentiende eeuw was het onmiskenbaar een echte edelsteen. In de laatste honderd jaar zijn er echter zoveel nieuwe afzettingen ontdekt, dat amethist nu wordt ingedeeld bij de halfedelstenen.
Veel exemplaren van amethist zijn groot en stenen van meer dan tien karaat zijn redelijk algemeen ( een karaat = 0,2 gram). Clusters van amethist ontstaan soms in geoden (gesteenteholtes). Deze worden vaak als siervoorwerp gebruikt, zonder dat ze worden geslepen, gepolijst of kunstmatig verfraaid.
Wanneer het wordt geslepen, wordt amethist meestal tot een ovaal- of druppelslijpsel gevormd. Ook lange rechthoekige slijpsels (baguettes), briljanten en combinaties van twee of meer stijlen komen voor. Amethist van lagere kwaliteit wordt meestal gepolijst tot kralen.
Sommige amethisten vallen op door hun mooie insluitsels. Ze bestaan uit mineralen van ijzeroxide, zoals goethiet, en vertonen vaak een sterke, zij het toevallige gelijkenis met veren, tijgerstrepen of vingerafdrukken. In sommige amethisten zitten zoveel insluitsels, dat het voor edelsteenbewerkers bijna ondoenlijk is ze te slijpen zonder belangrijke delen van hun inwendige patronen eraf te halen. Dergelijke exemplaren worden dan meestal tot gladde, koepelvormige cabochons geslepen.
Amethist lijkt soms op synthetisch violet korund, hoewel dit laatste rood wordt in sterk kunstlicht of zonlicht. Het kan ook erg lijken op violet codieriet en skapoliet. De verschillen tussen deze drie variëteiten kunnen alleen overtuigend worden vastgesteld door uitvoerige tests. Amethist kan ook worden nagemaakt van gekleurd glas, maar dat gebeurt vrijwel nooit meer sinds de waarde van de echte steen is verminderd door de grote productie ervan. Kunstmatige amethist wordt nog wel geproduceerd, voornamelijk als bijproduct van synthetisch kwarts voor uurwerken en horloges en gelijksoortige technologische doeleinden.
De amethist is een variëteit van het mineraal kwarts. De kleur varieert van violet tot purper. Men heeft lange tijd gedacht dat deze kleur werd veroorzaakt door het metaal mangaan dat zich in het amethist-kristal bevindt. Hiervoor bestaat echter geen bewijs. Worden de kristallen echter heel sterk verhit (400 – 500 graden Celsius), dan kunnen ze geel, bruinachtig oranje of zelfs groen verkleuren.
In Egypte en Klein-Azië werd de amethist al omstreeks 3000 voor Christus in sieraden verwerkt. Voorzien van bepaalde gravures deed hij dienst als zegelstenen. In de Oudheid werden kelken en schalen vervaardigd van amethist-aggregaten (verzameling). Dat had een merkwaardige reden. De Grieken geloofden dat amethist de gevolgen van alcoholgebruik verminderden. Zelfs het poeder van de steen aten ze op. Dit verklaart ook de naam van de steen: het Griekse woord amethustos betekent ‘iets dat dronkenschap tegengaat’.
In de bijbel wordt de amethist genoemd als een van de twaalf stenen waarmee het borstschild van de joodse hoogpriester van Jahweh versierd zou zijn geweest. Elke steen was een symbool voor een van de twaalf stammen van Israël. Bisschoppen en kardinalen droegen de steen als symbool. De amtehist wordt daarom ook wel ‘bisschopsteen’ genoemd. Dit gebruik bestaat in een groot aantal christelijke kerken nog steeds.
De mooiste amethisten zijn afkomstig uit de Oeral, van de eilanden Sri-Lanka en Madagaskar, en uit Brazilië en Mexico. Amethisten worden gevonden in vulkanische gesteenten, in breuken in ertshoudende gangen en in alpiene rotsspleten. Amethisten komen voor in ‘geoden’. Die ontstaan bij de afkoeling van gesmolten gesteente, zo ongeveer als gasbellen. In de holle ruimten ontstaan kristallen. De rijkste amethist-vindplaatsen bevinden zich in de streek Rio Grande do Sul (Brazilië), hier werd een amethistgeode van 10 x 5 x 3 meter met een gewicht van 3.500 kilogram gevonden. Andere belangrijke vindplaatsen liggen in Uruguay, India en Rusland en de Verenigde Staten.
Bron: Schatten van de Aarde